İçindekiler
Plastikler, organik ürünlerden elde edilirler. Plastik üretiminde kullanılan selüloz, kömür, doğal gaz, tuz ve tabii ki ham petrol gibi maddeler doğal ürünlerdir. Ham petrol, binlerce bileşenden oluşan kompleks bir karışımdır. Kullanışlı olabilmesi için işlenmesi gerekir. Plastik üretimi, bir petrol rafinerisinde gerçekleşen damıtma işlemiyle başlar. Damıtma işleminde, ağır ham petrolün fraksiyon denilen daha hafif gruplara ayrılması işi yapılır. Her bir fraksiyon, molekül büyüklüğü ve yapısı açısından farklı olan bir hidrokarbon zincir (karbon ve hidrojenden yapılan kimyasal bileşenler) karışımıdır. Bu yazımızda sizlere Plastik Nerede Nasıl Üretilir? Hammadesi Nedir? tüm detayları ele alacağız..
Plastik sanayisi kurulurken önce petro-kimya tesislerinde petrol ürünleri ayrıştırılarak monomer elde edilir. Bu monemerlerin elde edilmesi 100 yıl öncesine dayanır. Bugün en üst seviyede kullanılan plastiklerle, otomotiv, siyah-beyaz eşya, elektronik, uçak sanayi, medikal sanayi, tarım sektörü, uzay sanayisinde plastik özel üretim ürünleri elde edilmektedir. Bu ürünlerde kullanılan hammaddeler; son 30 yılda değişime uğramış, alaşımlı plastiklerden ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkarılan malzemenin hem fiziki, hem mekanik, hemde ısı dirençleri çok arttırılmıştır. Yoğunlukları düşük ve plastik işlemesi çok kolay olduğundan yeni plastik üretim alanları çok genişlemiştir.
Plastik sanayi üretiminin içinde plastik kalıp üretimi de olmak zorundadır. Plastik üretimi iki teknik ile yapılır. Plastik ENJEKSİYON ve plastik EKSTRÜZYON tekniği ile. Birinci makalemizde medikal plastik enjeksiyon bölümünü anlattık. Medikal olmayan daha genel işletmelerde yüksek teknolojik plastik enjeksiyon makinaları seçilmektedir. Günümüzde otomobillerin %100 elektrikli olma hedefi gibi, enjeksiyon makinelerinde de %100 elektrikli ve kolonsuz makineler üretilmiştir. Bu makinelerin en önemli özelliği çok yüksek verim, uzun ömürlü çalışma ve enerji tasarrufu göstermesidir.
Enjeksiyon teknolojisinde, plastik kalıp ile karşı basınç yaratarak kalıba plastik enjekte edilir ve tüm kullandığımız plastikler termo plastik tipidir. Yani kırılınca ilk hale dönen plastiklerdir. Plastik sanayinde bu tipler petro kımyada üretilirken ayrılırlar. En önemli ayıraç melt flow indeksidir. Melt flowu yüksek (Akış İndeksi) olanlar plastik enjeksiyonunda, düşük olanlar plastik ekstrüzyon tekniğinde kullanılır. Plastik üretim firması malzeme seçerken bu ince ayrıntıyı bilmek zorundadır. Ayrıca plastik özel üretimine giren, medikal enjeksiyon ürünlerde kullanılan malzemeyide çok iyi bilmek zorundadır. Plastik ekstrüzyon tekniğinde karşı başına yoktur.Bir düz akış ile makineden çıkan plastik profil, şişirme, şişe, levha şeklinde şekillenir. Bazı plastik üretici firmalarda bu 2 teknik aynı anda işletmede olabilirler. Yada ayrı ayrı iki teknik kullanabilir.
Plastik üretimi bu iki teknik dışında yapılamaz. Bu üretim tekniklerine uygun plastik kalıpları için plastik kalıp sanayisine ihtiyaç vardır. Hem plastik üreticisi hem de plastik kalıp sanayisi birbirlerini tam tamamlarlarsa sonuç mükemmel olur. Plastik üretiminde üretimin düzgün olmasının birinci şartı üretim bilgisi kadar, uygun kalıpların plastik kalıp firmalarınca yapılması şartıdır.
Çok yönlü plastikler, hayatı her gün daha iyi, daha sağlıklı ve daha güvenli hale getirmeye yardımcı olan yeniliklere ilham veriyor. Plastikler, otomobillerde bisiklet kaskları, çocuk güvenlik koltukları ve hava yastıkları yapmak için kullanılır. Modern yaşamı mümkün kılan cep telefonları, televizyonlar, bilgisayarlar ve diğer elektronik ekipmanların içindeler. Evleri ve binaları enerji açısından verimli hale getiren çatılarda, duvarlarda, döşemelerde ve yalıtımda bulunurlar. Ve ambalajlardaki plastikler, gıdaların güvenli ve taze kalmasına yardımcı olur. Ağaç kauçuğu gibi bazı plastikler doğada bulunur. Karbon içeren “organik” plastikler ve içermeyen inorganik plastikler vardır. Bazı plastikler sert ve kırılmaya karşı dayanıklıdır, diğerleri ise yumuşak ve esnektir. Plastikler, boyalar, koruyucu kaplamalar ve astarlar, yapıştırıcılar ve yapıştırıcılar, sızdırmazlık malzemeleri ve yalıtım gibi insanların hiç plastik olarak tanımadığı birçok şeyi mümkün kılar. Bazı plastikler, onları bakteriye veya ateşe dayanıklı hale getiren katkı maddelerine sahiptir; ya da onlara bir gökkuşağı rengi verin; veya onları esnek hale getirin; veya onları daha iyi yalıtkan yapmak için baloncuklarla doldurun; hatta yüksek teknolojili kompozitler yapmak için lifler ekleyin. İstoç Plastik On binlerce – veya daha fazla – farklı türde plastik ve formülasyon vardır.